Kế toán giá thành và những điều bạn cần biết
Kế toán giá thành là một hình thức kế toán quản lý nhằm nắm bắt tổng chi phí sản xuất của công ty bằng cách đánh giá các chi phí biến đổi của từng bước sản xuất cũng như chi phí cố định.
Kế toán giá thành được sử dụng trong nội bộ ban giám đốc để đưa ra các quyết định kinh doanh đầy đủ thông tin. Kế toán giá thành xem xét tất cả các chi phí đầu vào liên quan đến sản xuất, bao gồm cả chi phí biến đổi và cố định.
Giá thành có thể chia làm 4 loại chính tính giá thành định mức, tính giá thành dựa trên hoạt động, kế toán tinh gọn ( Mô hình này bao gồm những phương pháp như tổ chức và quản lý chi phí theo dòng giá trị) và chi phí cận biên.
Kế toán giá thành được sử dụng bởi đội ngũ quản lý nội bộ của công ty để xác định tất cả các chi phí biến đổi và cố định liên quan đến quá trình sản xuất. Đầu tiên, nó sẽ đo lường và ghi lại các chi phí này riêng lẻ, sau đó so sánh chi phí đầu vào với kết quả đầu ra để hỗ trợ đo lường hiệu quả tài chính và đưa ra các quyết định kinh doanh trong tương lai. Có nhiều loại chi phí liên quan đến kế toán giá thành như: định phí, biến phí, chi phí hoạt động, chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp.
Trong khi kế toán giá thành thường được ban giám đốc trong một công ty sử dụng để hỗ trợ việc ra quyết định, thì kế toán tài chính là điều mà các nhà đầu tư bên ngoài hoặc chủ nợ thường thấy. Kế toán tài chính trình bày tình hình tài chính và kết quả hoạt động của công ty với các nguồn bên ngoài thông qua báo cáo tài chính, bao gồm thông tin về doanh thu, chi phí, tài sản và nợ phải trả của công ty. Kế toán giá thành có thể có lợi nhất như một công cụ để quản lý trong việc lập ngân sách và thiết lập các chương trình kiểm soát chi phí, có thể cải thiện tỷ suất lợi nhuận ròng cho công ty trong tương lai.
Bây giờ chúng ta cùng tìm hiểu kỹ về 4 loại giá thành được chia sẻ bên trên nhé.
- Giá thành định mức
Giá thành định mức ấn định chi phí “tiêu chuẩn”, thay vì chi phí thực tế, cho giá vốn hàng bán và hàng tồn kho. Chi phí giá thành định mức dựa trên việc sử dụng hiệu quả lao động và nguyên vật liệu để sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ trong các điều kiện hoạt động tiêu chuẩn, và chúng về cơ bản là số tiền được ngân sách chi trả. Mặc dù chi phí tiêu chuẩn được ấn định cho hàng hóa, công ty vẫn phải trả chi phí thực tế. Đánh giá sự khác biệt giữa chi phí chuẩn (hiệu quả) và chi phí thực tế phát sinh được gọi là phân tích phương sai.
2. Tính giá thành dựa trên chi phí hoạt động
Chi phí dựa trên hoạt động (ABC) xác định chi phí chung từ từng bộ phận và gán chúng cho các đối tượng chi phí cụ thể, chẳng hạn như hàng hóa hoặc dịch vụ. Hệ thống kế toán chi phí ABC dựa trên các hoạt động, là bất kỳ sự kiện, đơn vị công việc hoặc nhiệm vụ nào với mục tiêu cụ thể, chẳng hạn như thiết lập máy móc để sản xuất, thiết kế sản phẩm, phân phối thành phẩm hoặc vận hành máy móc. Các hoạt động này cũng được coi là tác nhân thúc đẩy chi phí và chúng là thước đo được sử dụng làm cơ sở để phân bổ chi phí chung.
Theo truyền thống, chi phí chung được chỉ định dựa trên một thước đo chung, chẳng hạn như giờ máy. Theo ABC, một phân tích hoạt động được thực hiện khi các biện pháp thích hợp được xác định là các yếu tố thúc đẩy chi phí. Do đó, ABC có xu hướng chính xác và hữu ích hơn nhiều khi các nhà quản lý xem xét chi phí và lợi nhuận của các dịch vụ hoặc sản phẩm cụ thể của công ty họ.
3. Kế toán tinh gọn
Mục tiêu chính của kế toán tinh gọn là cải thiện các thông lệ quản lý tài chính trong một tổ chức. Kế toán tinh gọn là một phần mở rộng của triết lý sản xuất và sản xuất tinh gọn, có mục đích rõ ràng là giảm thiểu lãng phí trong khi tối ưu hóa năng suất. Ví dụ, nếu bộ phận kế toán có thể cắt giảm thời gian lãng phí, nhân viên có thể tập trung thời gian tiết kiệm đó một cách hiệu quả hơn vào các nhiệm vụ giá trị gia tăng.
Khi sử dụng kế toán tinh gọn, các phương pháp tính giá truyền thống được thay thế bằng phương pháp định giá dựa trên giá trị và các phép đo hiệu suất tập trung vào tinh gọn. Việc ra quyết định tài chính dựa trên tác động đến lợi nhuận dòng tổng giá trị của công ty. Dòng giá trị là trung tâm lợi nhuận của một công ty, là bất kỳ chi nhánh hoặc bộ phận nào trực tiếp bổ sung vào lợi nhuận cuối cùng của nó.
4. Chi phí cận biên
Chi phí cận biên (đôi khi được gọi là phân tích chi phí- khối lượng – lợi nhuận) là tác động đến giá thành của một sản phẩm bằng cách thêm một đơn vị bổ sung vào sản xuất. Nó rất hữu ích cho các quyết định kinh tế ngắn hạn. Chi phí cận biên có thể giúp ban giám đốc xác định tác động của các mức chi phí và khối lượng khác nhau đối với lợi nhuận hoạt động. Loại phân tích này có thể được ban quản lý sử dụng để hiểu rõ hơn về các sản phẩm mới có khả năng sinh lời, giá bán hàng để thiết lập cho các sản phẩm hiện có và tác động của các chiến dịch tiếp thị.